Boya ile Kaplama Nasıl Yapılır?

Tarım alet ve makinalarında metalik yüzeylerin korozyondan korunmasında en çok kullanılan yöntem, boya ile koruma yöntemidir. Temelde bağlayıcılar, pigmentler ve çözücülerden oluşan boyaların bünyelerine eklenen katkı maddeleri ile fonksiyonel yetenekleri arttırılabilmektedir. Özde boyalar korozyon açısından bakıldığında; geçirgen olmaması, frenleyici özellik göstermesi ve katodik koruma sağlaması yönünden tercih nedeni olmuştur. Boyama işleminin başarılı olması;
1. Metale ve ortama en uygun boyanın seçimine,
2. Metal yüzeyinin iyi hazırlanmasına,
3. Uygulama yönteminin doğru seçilmesine,
4. Uygulama koşullarının (sıcaklık, nem, ortam kirliliği vb.) uygun olmasına,
bağlıdır. Boya uygulamaları çok değişik şekillerde yapılmaktadır. Bunlar;
- Fırça ile boyama uygulaması,
- Döner merdane ile boya uygulaması,
- Püskürtme ile boya uygulaması,
- Daldırma ile boya uygulaması,
- Akıtma ile boya uygulaması,
- Perde ile boya uygulaması,
- Döner varil ile boya uygulaması,
- Elektrostatik yöntem,
- Elektroforetik yöntem,
dir. Tarım alet ve makinaları imalatında daha çok püskürtme yöntem tercih edilmekte, daldırma yöntemi de ancak küçük parçaların boyanmasında kullanılmaktadır. İmalatçıları genel yapılarından dolayı imalatta tek katlı boya uygulaması yapılmakta, bir başka deyişle astar boya uygulaması yapılmamaktadır. Oysa korozyona maruz kalan tüm tarım alet ve makinalarında çok katlı boya uygulaması yapılması zorunludur. Çok katlı boya uygulaması üç aşamada yapılmaktadır.
Birinci aşamada, korozyona karşı asıl korumayı yapan primer tabaka katmanı oluşturulur. Ayrıca primer katmanın yüksek iç mukavemette ve uygun esneklikte olması gerekmektedir. İkinci aşamada, ara katman oluşturulur ki, bu katman toplam kaplama kalınlığının önemli bir bölümünü oluşturmaktadır. Bu tabaka yüksek kimyasal dirençte, su buharı geçişini engelleyici yapıda, elektriksel dirence sahip ve çok iyi yapışabilme özelliğinde olmalıdır. Son katman ise örtü tabakasıdır ve kaplama sistemini koruyucu, temasta olunan ortam ya da ortamlara ilk engel olmalı ve görünüşü de oldukça iyi olmalıdır.
1)








2)








Şekil 19. 1) Boyasının özelliği kaybolduğu için kullanılamaz hale gelmiş bir rototiller, 2) Korozyon dayanımını artırmak üzere boyanmış rototiller.
Boya uygulamalarında kullanılan boyanın da korozyon üzerinde etkisi bulunmaktadır. Uygulamada tarım alet ve makinaları imalatçıları daha ucuz ve kalite açısından düşük olan yaş boya malzemelerini tercih etmektedirler. Püskürtme yönteminin ağırlıklı olarak kullanılması sonucunda hem boya kalitesi açısından hem de görünüş açısından istenildiği gibi korozyondan korunma ortamı sağlanamamaktadır.
Son yıllarda diğer sanayi uygulamalarına giren toz boya uygulaması ülkemizdeki tarım alet ve makinaları imalatçılarının her birisinde görülmemektedir. Oysa bu tip boya uygulaması ile hem boyadan tutum sağlanabilmekte, hem de boya kalitesi arttırılabilmektedir. Çünkü toz boya uygulamalarında, elektrostatik çekim yoluyla özellikle köşelerde ve keskin kenarlarda çok yüksek boya kalitesi elde edilebilmektedir. Termoset toz boyaların genel makine imalatında kullanılması, yakın bir gelecekte de tarım makinaları imalatında da kullanılabileceğinin bir göstergesidir. Ancak buna uygun proseslerin maliyeti imalatçılar açısından altından kalkılması oldukça zor bir durum olarak göze çarpmaktadır.